De barmhartige Samaritaan
In de Helmondse Beelsstraat stond tot zestien jaar geleden een gebouw waarin een bowlingcentrum gevestigd was. In 1989 is het afgebroken. Een bowlingcentrum doet niet direct aan religie denken, maar toch heeft dit gebouw een religieuze geschiedenis.
In de Beelsstraat was tussen 1829 en 1870 de begraafplaats van Helmond. Nadat het nieuwe kerkhof verderop aan de Molenstraat was ingericht, werd in 1897 op het oude kerkhof begonnen met de bouw van het Ludovicusklooster van de Broeders van Maastricht. In die tijd zocht ook de Rooms Katholieke Werkliedenvereniging, de voorloper van de vakbonden, naar een geschikt gebouw voor hun activiteiten. Met het kerkbestuur van de Lambertusparochie werd een overeenkomst gesloten. Op de grond bij het klooster in aanbouw, mocht de Werkliedenvereniging een gebouw neerzetten, maar de grond bleef eigendom van de parochie. Ook had de kerkelijke overheid een grote vinger in de pap bij het beheer van het gebouw. Aan deze, voor de vakbond niet zo ideale, situatie kwam in 1916 een einde. De vakbond kocht herberg De Handboog aan het Binderseind. Dit gebouw is vanaf toen permanent het verenigingsgebouw van de vakbond geweest. Omdat het gebouw in de Molenstraat als multifunctioneel gebouw voor alle activiteiten van de Werkliedenvereniging was gebouwd, was het ook zeer geschikt voor de functie die het kreeg na het vertrek van de bond naar het Binderseind.
Pater Ildefonsus, de Capucijn die zijn hele leven streed tegen drankmisbruik, begon in het gebouw een consultatiebureau. Tevens werd het gebruikt als ontspanningsruimte waar men onder het genot van een niet alcoholisch drankje kon kaarten, biljarten en toneelspelen. Het gebouw kreeg de naam Sobriëtas, de naam van een landelijke katholieke vereniging tegen drankmisbruik. Die naam sierde de gevel van het gebouw sinds het vertrek van de vakbond. Boven de toegangsdeur werd een tegelplateau aangebracht met daarop de voorstelling van de Barmhartig Samaritaan, die in de christelijke wereld gebruikt wordt als zinnebeeld voor de onbaatzuchtige naastenliefde. Onder het plateau de tekst “De liefde van Christus dringt ons”. De opvolger van pater Ildefonsus, zette zijn werk voort. Daarnaast leidde deze pater Patricius in het gebouw het Instituut voor Maatschappelijk Werk. In 1949 overlijdt pater Patricius. Daarna wordt het Kunstcentrum in het Sobriëtasgebouw gevestigd. Het gebouw wordt het theater van Helmond, tot de opening van het Speelhuis in 1978. Een jaar later wordt het bowlingcentrum er gevestigd.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
