Smokkelen in Reusel
Smokkelen is het illegaal over de grens brengen van goederen. Van smokkel was al sprake in de zestiende eeuw. In 1585 brak een hongercrisis uit in de zuidelijke Nederlanden en in het noorden bleek het graan eenderde goedkoper.
Na de opstand van 1830 werden er door de Nederlandse regering handelsverdragen met de omringende landen gesloten. Maar met België ging het net even anders. Er was zelfs sprake van een heuse tarievenoorlog, tot er in 1846 en 1851 een verdrag tot stand kwam. Niettemin was er nog altijd bittere armoede onder de bevolking in Noord-Brabant, dus smokkelen was een goede bijverdienste.
Zout en granen waren geliefde smokkelwaar. Ook lompen voor de papierindustrie, boter, suiker, koffie, vee, alcohol, en natuurlijk sigaretten. In 1914 ging men door middel van de Levensmiddelenwet prijsopdrijving tegen. De landen om ons heen gingen eenzelfde handelspolitiek bedrijven. Ook tijdens de crisisjaren werden er door de overheid ingrijpende maatregelen genomen zoals de Crisiszuivelwet, Crisisvarkenswet en de Landbouwcrisiswet. Maar het smokkelen bleef bestaan.
In het archief van het Gemeentebestuur van Reusel over de periode van 1811 tot 1935 zijn processen-verbaal te vinden van commiezen (douaneambtenaren). Zo zagen ze op een dag een persoon op een fiets de Nederlands-Belgische grens passeren via de toenmalige Heerbaan. Voorbij het grenskantoor werd de man aangehouden door de woorden “Halt ! rijksambtenaren, visitatie ! “. Bij de visitatie bleek dat de man twee spellen speelkaarten en een paar sokken bij zich had. Hierdoor had hij f 1,55 aan invoerrechten en belasting ontdoken. Van 1920 tot 1927 werden veel speelkaarten van België naar Nederland gesmokkeld vanwege de hoge Nederlandse belastingen en invoerrechten die er toen op werden geheven.
Smokkelen. Voor de een een noodzaak, voor de ander een aardige bijverdienste en voor de derde een spannend avontuur.
Bronnen: Smokkelen in Brabant, een grensgeschiedenis 1830-1970 van Paul Spapens en Anton van Oirschot, en het archief van het Gemeentebestuur van Reusel nr 15375, invnr. 915.