Krabbels van een Eindhovense secretaris

En wie kan nou vermoeden dat daar ook krabbels bij zitten van een verveelde stadssecretaris? In 1653 werd Constantijn Daniël van Renesse, secretaris van het stadje Eindhoven. De protestant van Renesse volgde Matheus Wouters op die had moeten vertrekken vanwege zijn ‘Roomsche religie’. Daarvoor, tijdens zijn universitaire studie in Leiden, was hij zich steeds meer gaan verdiepen en bekwamen in de teken- en schilderkunst. Zo nam hij met grote belangstelling kennis van de werkwijze van zijn plaatsgenoot Rembrandt van Rijn. Achterop een ets, door van Renesse gemaakt, staat te lezen “het waert voor de tweede mael dat ick bij Rembrandt geweest ben”. Op basis hiervan de conclusie trekken dat hij een leerling van Rembrandt was, is te kort door de bocht, hoewel sommige kunsthistorici ervan overtuigd zijn dat hij wel degelijk een leerling van Rembrandt was.

Hoe dan ook, zijn artistieke ambities werden in de kiem gesmoord toen hij benoemd werd tot secretaris van het kleine provinciestadje dat Eindhoven was. Tijdens zijn ambtelijke carrière verveelde hij zich nogal eens, of zat hij dan vol spijt te dagdromen over zijn voorbije artistieke carrière? In elk geval zijn de gemeentelijke stukken van zijn hand meer dan eens verluchtigd met schetsjes en krabbels die door kunstkenners aangeduid worden als Rembrandtiek.

Als van Renesse dacht dat hij als secretaris van Eindhoven er een luxer levensstijl op na zou kunnen houden dan zijn voorbeeld Rembrandt, dan is dat een ernstige miscalculatie gebleken. Eindhoven werd regelmatig bezocht door vijandelijke legers en besmettelijke ziekten. Van de 13 kinderen die hij met zijn vrouw kreeg stierven er 9 op jonge leeftijd. Hijzelf en zijn vrouw stierven kort na elkaar in 1680 aan de cholera.

Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.