Willem de Zwijgerherdenking

In de vaderlandse geschiedenis kreeg hij de naam Willem de Zwijger, maar ook de titel Vader des Vaderlands toebedeeld. Als je de geschiedenisboeken leest, komt altijd naar voren dat hij onder deze erenamen vooral geëerd wordt door het protestantse deel van Nederland. In een encyclopedie uit de jaren 1970 heet het nog: “katholieken hebben hem verdoemd als een egoïstische oproerkraaier, die zijn politieke en religieuze huik naar de wind hing”.

Zoals zo vaak was de werkelijkheid niet zo ongenuanceerd, als hierboven wordt voorgesteld. In het katholieke Helmond werd in 1933 de vierhonderdste geboortedag van Willem van Oranje groots gevierd. Wel vermeldde de Helmondse krant De Zuidwillemsvaart dat het Helmondse feest ongeveer de laatste was van de herdenkingsfeesten in het land. Door allerlei problemen had de Helmondse V.V.V. onder voorzitterschap van Frans-Jozef van Thiel het feest twee keer uit moeten stellen. Op vrijdag 12 mei werden de Helmonders in de krant opgeroepen om voor vier uur ‘s middags de vlag uit te hangen. De officiële opening van het feest was om zeven uur ‘s avonds op de Markt. Na de aanbieding aan de burgemeester van een plaquette met de beeltenis van Willem van Oranje werd een redevoering afgestoken door dr. Knippenberg, gevolgd door zang van het Helmond’s Mannenkoor. Vervolgens trekt de koninklijke stadsharmonie Phileutonia met de accordeonistenvereniging Crescendo naar het vuurwerkterrein op de Vossenberg.

De Helmondse schoolkinderen mochten ook delen in de feestvreugde. Zaterdagochtend 13 mei hoefden zij niet naar school. 's Middags stroomden de kinderen naar de Markt om er onder begeleiding van Phileutonia een zanghulde te brengen. Zodra die achter de rug was, begon het zo te regenen dat de geplande ballonnenwedstrijd gedeeltelijk in het water viel. Op die zaterdag zou er een “parachutewedstrijd” op de Markt zijn. Vanuit een kabelballon zouden kleine parachuutjes losgelaten worden met daaraan een kaart. Men moest die kaarten verzamelen. Wie de woorden “Koopt in Helmond” kon vormen won een prijs. Door de regen vertikte de kabelballon het de lucht in te gaan. Na verwoede pogingen werd besloten om het op zondag nog een keer te proberen. ’s Avonds dreigde er nog wel meer regen, maar tijdens het concert van het Helmonds Muziekcorps bleef het droog. Op zaterdag mochten de cafés open zijn tot een uur ‘s nachts, terwijl er tot twaalf uur muziek gemaakt en gedanst mocht worden.

Zondagmiddag deed men nieuwe pogingen om de kabelballon op te laten. Het grote gevaarte was niet erg gewillig, maar na enkele pogingen lukte het om de ballon tot net boven de bomen te krijgen. Het mandje met parachuutjes werd leeg gekieperd, maar de valschermpjes weigerden open te gaan. Alle parachuutjes vielen in de tuin bij de villa van Van Asten op de Markt. Omdat het onmogelijk was de ballon langer in de lucht te laten, werd de rest van de parachuutjes vanaf de Lambertuskerk uitgestrooid over het publiek.

Op de foto ziet u het optreden van accordeonvereniging “Accordeana” voor hotel Lambert. Rechts staat de Lambertuskerk. De man met de grote trom is Janus Willems, het jongetje met de kleine trom Arie Willems.

Fotocollectie Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.