Krijg de …..!
Krijg de kolere, of, krijg de tering!
Uitdrukkingen die nogal eens gebruikt worden om uitdrukking te geven aan frustratie en of woede. Mensen die deze bovengenoemde woorden in de mond nemen, beseffen wellicht niet wat ze zeggen, behalve dat ze iemand iets vreselijks toewensen. Kolere -uitgesproken als klere- is een verbastering van cholera, een ziekte die we in een eerder stukje al eens hebben behandeld.
Tering bestaat naast de frequent gebezigde vloekterm ook nog wel degelijk als ziekte. Deze laat zich vooralsnog niet uitroeien is is beter bekend onder de naam tuberculose. Tuberculose was begin 1900 in Nederland en dus ook in Eindhoven en omgeving volksziekte nummer een. Tuberculose werd meestal veroorzaakt door een infectie. Je kon de ziekte ook krijgen door het drinken van besmette koemelk. Koeien konden het virus namelijk ook dragen. Lange tijd was genezing niet mogelijk behalve door rust, veel zonlicht en frisse lucht, bij voorkeur genoten in een sanatorium. Dit gold alleen als je een goede basisconditie had, anders wachtte onherroepelijk de dood. Alle reden dus om de bevolking zo goed mogelijk te informeren over het voorkomen van tuberculose en te hameren op een goede gezondheid. Daartoe werd met enige regelmaat door het Groene Kruis een Tuberculosemuseum ingericht, zoals in januari 1913 in de voormalige Muloschool in de Willemstraat. Volgens het jubelende verslag in de krant zagen in krap een week tijd meer dan 4000 bezoekers de presentatie. Daarin werd onder meer uitgelegd dat je koemelk goed moest laten doorkoken en dat een goed geventileerd en proper huis je veel ellende kon besparen. Kinderen jonger dan twaalf jaar hadden geen toegang tot het museum, waarschijnlijk om de tere kinderziel het getoonde leed te besparen. Ondanks de inspanningen van het Groene Kruis, onder de bezielende leiding van dokter Raupp, verpleegsters en vrijwilligers, en nog vele volgende tentoonstellingen duurde het nog tot na de Tweede Wereldoorlog voordat TBC met behulp van medicijnen goed te behandelen was. Hoewel later, rond 2008 weer resistente vormen van TBC opdoken.
Afbeelding:
