Weg op den Heuvel 9
De Weg op den Heuvel loopt nog precies als vroeger. Toch zal iemand die vijftig jaar niet in Helmond is geweest de straat niet herkennen. De bebouwing is, op een enkel pand na, geheel gewijzigd. Rond 1970 kocht de gemeente Helmond allerlei panden in de stad aan. Deze panden zijn daarna vaak gesloopt in het kader van stadsvernieuwing en het doortrekken van wegen of iets dergelijks. De dienst Publieke Werken maakte van de panden die de gemeente wilde aankopen een foto, die voorzien werd van een korte beschrijving van de pand met vermelding van de eigenaar. Deze foto’s vormen nu een prachtige bron om een stuk verdwenen Helmond te reconstrueren. De albums met deze foto’s bieden U de gelegenheid om de Weg op den Heuvel te bekijken zoals deze vroeger was.
De straat begint op het Stationsplein, maakt bij de 1e Groenstraat een flinke bocht en komt uit op het Beugelsplein. In het eerste stuk van de straat stonden vier huizen, die de huisnummers 1 t/m 7 hadden. Die panden zijn niet opgenomen in de albums van Publieke Werken. Ze zijn pas later gesloopt. Na de 1e Groenstraat, eigenlijk voor een deel in die laatste straat, staat nummer 9 van de Weg op den Heuvel: het kantongerecht. Hoe vreemd de loop van de straat is blijkt al uit de foto, die genomen is vanaf het eerste stuk van de Weg op den Heuvel. Het huis links op de foto staat in de 1e Groenstraat. Het kantongerecht en het gebouw rechts staan aan de Weg op den Heuvel. Het pand rechts is gebouwd in de bocht, waarna de straat doorloopt tot aan het Beugelsplein.
Het kantongerecht staat op de rijksmonumentenlijst. Het gebouw is een ontwerp van W.C. Metzelaar, die architect was voor het Ministerie van Justitie. Het werd op 28 december 1906 in gebruik genomen. Dat betekent niet dat er toen pas een kantongerecht in Helmond kwam. Vanaf 1838 had het gerecht zijn kantoren in het raadhuis aan de Markt. In 1860 werd het raadhuis verbouwd met een rijksbijdrage. De stad kreeg die bijdrage van het rijk die verantwoordelijk was voor de huisvesting van kantongerechten. In Helmond hield dat kantoor in het raadhuis. In de tientallen jaren daarna groeide de stad Helmond flink en die toename van het aantal inwoners maakte het nodig dat er meer gemeenteambtenaren kwamen. In 1899 was het ruimtegebrek zo nijpend geworden dat het gemeentebestuur van Helmond aan de minister van justitie vroeg of het kantongerecht een andere huisvesting kon krijgen Helmond stelde een terrein ter beschikking als tegenprestatie voor de rijkssubsidie uit 1860. Behalve het ministerie van justitie betaalde ook het ministerie van financiën mee aan de bouw omdat het lokalen in het gebouw nodig had voor de registratie van verkoop van onroerend goed.
Collectie Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
