De Hulsbosch, een boerderij met geschiedenis
Aan de Mierloseweg ontstond in 2008 onrust over sloopplannen van boerderij “De Hulsbosch”. De leegstaande boerderij zou plaats moeten maken voor een appartementsgebouw. In de buurt werd een actiecomité opgericht dat wil dat het pand bewaard blijft. De tegenstand is gedeeltelijk ontstaan omdat bewoners aan de Oranjelaan niet graag een groot gebouw achter hun tuin willen zien verschijnen.
Aan de andere kant waren er ook mensen die het jammer vonden dat een van de laatste “stadsboerderijen” zou gaan verdwijnen. We gebruiken hier de term stadsboerderij omdat je geen boerderij verwacht in het stedelijk gebied. Door de snelle groei van Helmond vanaf de negentiende eeuw kwamen er steeds meer boerderijen in de stad te liggen. Die gaven mooi een stuk van de ontwikkelingsgeschiedenis van de stad weer. Jammer genoeg hebben veel van deze boerderijen in de laatste decennia het loodje moeten leggen. Dit keer waren niet de uitbreidingsplannen een bedreiging maar de inbreidingsgebieden; op de grond van zo’n boerderij kun je makkelijk meerdere woningen realiseren. Zo werd de boerderij aan de Helmondse Laan vervangen door woningen. Dat gebeurde ook met de boerderijen aan de Uithoornseweg, waar nu het Zangershof is verrezen; de boerderijen aan de Lucas Gasselstraat en de Bakelsedijk zijn inmiddels ook gesloopt. Het zou mooi zijn om die boerderijen te bewaren die nu nog over zijn, waaronder de Hulsbosch. De huidige boerderij dateert uit 1912 zoals we van de muurankers kunnen aflezen. Toch heeft de Hulsbosch al een oudere geschiedenis.
Op 15 september 1703 verkopen Geertruijt van Hooff, weduwe van Luijcas de Haes en Aelbertus Kets samen het huis “den Hulsbosch” aan de Heer van Helmond die al veel gronden in dit gebied had liggen. Geertruijt was eerder gehuwd geweest met meester Aelbert Kets, chirurgijn. Of de Hulsbosch toen al een boerderij was blijkt niet uit de stukken. Heer van Helmond in die tijd was Albert Joseph Graaf van Arberg Vallangin, die echter niet vaak in Helmond vertoefde. De Hulsbosch bleef in de familie van Arberg totdat de heerlijkheid in 1781 te Brussel werd verkocht aan Carel Frederik Wesselman. Op 22 februari 1803 verhuurt die het huis dat toen bewoond werd door Johannes van Stiphout aan Johannes Meulendijks. Bij het huis behoorden ook akkerlanden aan de “Eijke Dreef” en in de “Veesakkers”. Voor huis en erf moest jaarlijks 109 gulden huur betaald worden. De eerste betaling geschiedt pas achteraf op paasmaandag in 1804. Voor de akkerlanden moest de huurder elk jaar 56 vaten rogge leveren op Lichtmisdag en 56 vaten zuivere welgebrande korte gerst in de maand januari. De huurder dient elk jaar nog een kar “klod” uit de Peel te halen voor gebruik van de eigenaar.
Bij het ontstaan van het kadaster in 1832 zien we het huis nog steeds op naam staan van Carel Frederik Wesselman; het wordt dan aangeduid als gelegen in het gebied Binnendongen. Het huis blijft in het bezit van de familie Wesselman. In 1906 wordt een stuk grond verkocht aan “De Tramweg Maatschappij Eindhoven-Geldrop” voor aanleg van de trambaan, die van Helmond over Mierlo en Geldrop naar Eindhoven zou gaan lopen.
In 1912 wordt aan de westzijde van de oude boerderij, die in het kadaster wordt omschreven als “huis, schuur, stal, bakhuis en erf “ een nieuwe boerderij gebouwd, het oude pand wordt een jaar later gesloopt. Op deze plaats staan anno 2008 de huizen Oranjelaan 3 en 5. Het kadaster meldt de verkoop van de boerderij in dienstjaar 1923. Dat betekent dat ze minimaal een jaar eerder verkocht is, en wel aan Maria van Rooij, sinds 1919 weduwe van Johannes Joosten. De Hulsbosch komt later in eigendom van haar zoon Martinus Joosten die gehuwd was met Christina Schouten. Zij bewoonden de boerderij met hun 9 kinderen.
Op de foto zien we de Mierloseweg in de richting Mierlo-Hout. Rechts de in 1913 gesloopte Hulsbosch met daarvoor de in 1906 aangelegde trambaan.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.