Wapen Dommelen

10 november 1819: “Zijnde een schild van lazuur beladen met St. Maarten van goud.”

Geschiedenis van het wapen
Tot 1469 behoorde Dommelen tot de schepenbank van Eersel, daarna tot die van Bergeijk. In 1561 ontstond een eigen schepenbank. Een schependomszegel is bekend vanaf 1578. In 1602 werd een identiek zegel gesneden, met toevoeging van het jaartal 1602 ("160Z"). Het vertoont Sint-Maarten te paard, die een stuk van zijn mantel afsnijdt ten behoeve van een achter hem aanlopende bedelaar. Onder die voorstelling is het familiewapen Van der Clusen te zien [gevierendeeld; I en IV in sabel drie gestengelde en gebladerde eikels, de stengels omlaag, van goud; II en III in azuur drie sterren van goud], zonder het hartschild dat wel in het zegel van Waalre voorkomt. De burgemeester zond in 1815 aan de gouverneur der provincie een "aftekening" in "van het wapen" [lees: inktafdruk van zegelstempel], dat volgens hem "Sint-Maarten, patroon van de plaatselijke gilde" voorstelde en verzocht om bevestiging. Sint-Maarten is naast gilde- ook parochiepatroon. De burgemeester vergat te vermelden dat onder het heiligenbeeld het wapenschild Van der Clusen voorkwam [vergelijk Deurne] en ook de Hoge Raad van Adel is dat blijkbaar niet opgevallen. Toch is het wapen niet op 16 juli 1817 maar op 10 november 1819 bevestigd.

Bronnen
Originele wapendiploma in RHCe, THA, Atlantisnr. 23989.
Foto wapen (1819) uit Wapenregister Hoge Raad van Adel: RHCe, THA, Zegelkaarten, doos 2.
Rapport betreffende herziening van de wapens van gemeenten en de instelling van wapens voor de dorpen in de Regio Eindhoven [Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde, september 1996].