De Veestraat in verandering (5)
Onderstaande foto dateert van vóór 1884. Het stukje Veestraat tussen kanaal en Oude Aa heette in die tijd nog Pantoffelstraat. Helemaal links is nog een halsgevelpandje zichtbaar. Te zien is dat het pand dat nu huisnummer 40 heeft een grote verandering heeft doorgemaakt. Hierdoor valt de foto ook te dateren. In het kadaster wordt gezegd dat het pand in 1886 herbouwd is. Bij kadastergegevens moet altijd met een verschil van een tot twee jaar rekening worden gehouden. Omdat het oude pand er nog staat, valt de foto te dateren van vóór 1884.
Wat zo leuk is aan deze foto is de gelijkenis met de gevel van het pand dat er tegenwoordig staat (zie ook De Veestraat in verandering (1)). Het huidige pand is weliswaar een verdieping hoger, maar verder vertoont het veel gelijkenis met de oude gevel. Ook nu heeft de bovenste verdieping twee ramen. De verdieping eronder heeft nu drie ramen. In het oude pand was dat de benedenverdieping met twee ramen en een deur. Dus ook een verdeling in drieën. Ook de vormen van de gevel lijken veel op elkaar, hoewel het oude pand rondere vormen heeft. Misschien heeft de architect bij het maken van de huidige gevel deze foto als voorbeeld gebruikt.
In de jaren tachtig van de twintigste eeuw hebben Henk Beijers en Pieter Koolen onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de Veestraat tot de invoering van het kadaster in 1830. Dat onderzoek verscheen in het jaarboek De Vlasbloem van 1989. Met hun artikel in de hand is het mogelijk de geschiedenis van de Veestraat te volgen vanaf ongeveer 1400. De panden die nu de nummers 28 tot en met 42 hebben, maakten van oorsprong allemaal deel uit van een groot perceel. Dit werd in de loop der tijd steeds opnieuw gesplitst. Tot het begin van de zeventiende eeuw vormden de panden 40 en 42 nog één geheel. Daarna waren er diverse eigenaars, dus moeten de panden zeker gesplitst zijn. Dat kan al eerder zijn gebeurd, maar dat is niet te aan de namen van de eigenaren af te lezen.
En wat voor mensen zijn dan eigenaar van nummer 40 geweest? In 1620 was dat Lucas Lieven van Gassel, een nazaat van een oom van de bekende schilder van Helmondse afkomst Lucas van Gassel. Tot de latere eigenaars hoorden de eigenaars van het huis met de Luts: Frans Joost Custers, zijn kleindochter Theodora, getrouwd met Jan de Mol Becx, Francis van Hoeck, die getrouwd was met een dochter van Jan de Mol Becx en Theodora. In 1830 was het pand eigendom van de weduwe van Thomas Luyben.
Daar stopt het onderzoek van Beijers en Koolen, maar omdat dan het kadaster begint is het vervolg van de geschiedenis van het pand gemakkelijk te volgen. De familie Luyben bleef eigenaar van het pand tot Wilhelmina Sanders, weduwe van Theodorus Luyben, die een tinnengieterij in het pand had, het in 1874 verkocht aan Johannes van der Velden. Hij liet het pand vervolgens verbouwen.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
