De klokkenvordering
“Als klein meisje heb ik gezien dat de klokken uit de St. Lambertuskerk in Helmond werden gehaald door de Duitsers. Wanneer is dit precies gebeurd en waarom?”. Literatuur, documentatie, kranten, foto’s, films en niet in de laatste plaats archieven maken het mogelijk deze fictieve vraag te beantwoorden.
In het boek “Leven met Bommen en Bonnen” wordt de klokkenvordering aangehaald in het kader van de schaarste in oorlogstijd. De Duitsers hadden voor hun oorlogsindustrie metaal nodig voor het vervaardigen van wapens. Het boek vermeldt dat de vordering plaatsvond in november 1942.
Met de wetenschap van deze periode wordt zoeken in de kranten naar meer nieuws gemakkelijker. Inderdaad staat er op 25 november 1942 in de Zuidwillemsvaart een artikeltje dat een begin is gemaakt met de “inbeslagneming der klokken”. Dit werd de Duitsers mogelijk gemaakt door het uitvaardigen van verordening 79/1942. Dit is een metaalverordening waaronder ook kerkklokken vielen. In Helmond zijn enkele kerkklokken “geroofd”.
Op onderstaande foto zien we de vordering uit de St. Lambertuskerk. Deze foto komt uit de fotocollectie van het RHCe. Omdat foto’s maken in oorlogstijd verboden was, is de foto stiekem genomen.
Meer informatie over het thema de klokkenvordering is te vinden in twee archieven. Het archief van de gemeente Helmond en het archief van de St. Lambertuskerk. Daarin is bijvoorbeeld het document “staat van overzicht van gevorderde klokken” te vinden. Dat bevat een tekening per gevorderde klok samen met de afmetingen en het gewicht. Het archief van de Lambertuskerk bevat daarnaast een offerte van de klokkengieterij Eijsbouts-Lips uit Asten uit 1953 voor de vervanging van de geroofde klokken.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
