Geuzenmeesters en paapse scholen

In 1648 kwam er met de Vrede van Munster een einde aan de 80-jarige oorlog. Brabant werd een deel van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Dat betekende onder andere dat het calvinisme de heersende godsdienst werd. Overal werden de katholieke schoolmeesters vervangen door protestanten. Deze protestantse schoolmeesters, die vaak uit het noorden en westen van Nederland kwamen en door de bevolking geuzenmeesters genoemd werden, kregen veel tegenwerking. Veel ouders hielden hun kinderen thuis of stuurden ze naar een schooltje over de grens. Wat later werden er ook clandestiene schooltjes gesticht, waar katholieke koster-schoolmeesters in het geheim school hielden. Dit was echter verboden en daarom werden deze, meestal kleine, paapse schooltjes regelmatig opgerold door de schout. Later, in de 18de eeuw, verdwenen deze paapse schooltjes weer en gingen de meeste dorpskinderen gewoon naar de officiële dorpsschool.

De schout en zijn helpers, die een inval doen, mogelijk om een clandestiene school te sluiten.

Bronvermelding: tekening door door Boëtius Adam Bolswert, naar David Vinckboons. Uit de reeks 'Les Horreurs de la Guerre d'Espagne (1610)'.