Een clandestiene kerk in de Peel

Na 1648 nemen de nieuwe protestantse machthebbers niet alleen de kerken af van de katholieken, maar verbieden de priesters ook in het openbaar de mis op te dragen. Ook vervangen zij de katholieke schoolmeester per direct door een geloofsgenoot.
In Deurne weet een slimme pastoor, pastoor Gerard Jacobs, echter de nieuwe machthebbers te misleiden. Hij laat midden in de onherbergzame Peel, op een droge zandrug, de 'Grootenberg' geheten, dichtbij de plek waar nu nog de Crayenhut staat, een kerkje bouwen. De plek behoort tot het grondgebied van het dorp Venray, dat nog onder Spaans gezag staat en katholiek is gebleven. Elke zondag gaan de katholieke inwoners van Deurne hier ter kerke. Wat later laat hij er ook een katholiek schooltje naast bouwen, waar de afgezette katholieke schoolmeester van Helmond  zijn  lessen geeft.

De oude Crayenhut in de Peel onder Deurne. Gedrukt naar pentekening van P. Panhuizen, 1918

Bronvermelding: RHCe, THA, objectkenmerk 0119706