Spannend verhaal over weggelopen meisje tekent ruzie tijdens godsdiensttroebelen
Henk Roosenboom opent lezingencyclus 500 jaar Reformatie
DEURNE - Gewoon grenzeloos verliefd of toch ontvoerd in het kader van godsdiensttroebelen? Die vraag staat maandag 9 oktober centraal tijdens de eerste lezing van de lezingencyclus van de gezamenlijke erfgoedinstellingen van Deurne-Asten-Someren in het seizoen 2017-2018. De lezing wordt verzorgd door historicus dr. Henk Roosenboom en vindt plaats in Zalen van Bussel te Deurne, aanvang 20.00 uur.
Het thema van de nieuwe lezingencyclus is '500 jaar Reformatie' en het Peellandse verhaal dat Roosenboom gaat houden past daar naadloos in. Want ook hier speelt het protestantisme sedert die tijd een rol, al is die aanvankelijk bescheiden.
In het zuiden is het katholicisme immers altijd het volksgeloof gebleven. Bij de Vrede van Munster (1648) wordt Brabant ingelijfd door de Republiek der Verenigde Nederlanden en wordt het calvinisme wel de officiële religie. Protestanten - hoe gering ook in aantal - worden op sleutelposities benoemd en krijgen de politieke macht.
Dat zet kwaad bloed en van integratie is dan ook geen sprake. Hoe moeizaam katholiek en protestant met elkaar omgaan blijkt bij voorbeeld uit enkele geruchtmatige 'ontvoeringszaken'.
Zo loopt in de nacht van 3 op 4 november 1700 in Helmond de 18-jarige protestantse notarisdochter Sophia Alberts van huis weg, omdat ze geen omgang mag hebben met een in Helmond ingekwartierde legerofficier.
Met de hulp van de moeder van haar hartsvriendin reist zij naar het Gelderse Venray, wordt daar katholiek en verklaart vervolgens 'liever in de hel te branden dan weer bij haar protestantse ouders te wonen'.
Sophia's vader, maar ook de betrokken autoriteiten zien het weglopen van Sophia niet als een zelfstandige daad van het meisje, maar als een ontvoering door de katholieken.
Aldus leidt het amoureuze incident tot een landelijke godsdienstrel, die bizarre gevolgen heeft voor katholiek en protestant in Helmond en wijde omgeving.
Historicus dr. Henk Roosenboom weet daar alles van en heeft daar ook een boek over geschreven. Hij komt vertellen over Sophia Alberts en over de soms hoog oplopende spanningen tussen katholieken en protestanten in het katholieke Brabant van vroeger. Roosenboom studeerde af in 1970. Hij werkte in het middelbaar onderwijs in Breukelen en Tilburg, was na 1977 archivaris in Den Bosch, Helmond en Eindhoven, en publiceerde diverse historische boeken. Hij is een kundige gids inzake de Reformatie in de Peel
