Charivari en volksgerichten

Wie zich niet hield aan de traditionele normen, kreeg soms te maken met volksgerichten (charivari). Een milde vorm daarvan vond plaats wanneer het bruidspaar verzuimde bij de bruiloft te trakteren. Men hing dan langs de weg naar de kerk (waar de bruidsstoet langs moest) klompen op met een tekst als 'hier offert men voor de man, die geen bier betalen kan'. Ingrijpender was het 'tafelen'. Daarbij werden boerenkarren uit de omgeving verzameld en op het erf gekiept. Vaak ploegde men het erf om en strooide kaf: Soms sloot de menigte de schoorsteen af, smeerde mest tegen de muren, gooide ruiten in of forceerde deuren en luiken. Ondertussen werd oorverdovend lawaai geproduceerd door te blazen op lampenglazen, met potten en pannen te rammelen of zeisen over karrenwielen te slijpen: de 'ketel- of kattenmuziek'. Aanleidingen tot tafelen waren bijvoorbeeld het verbreken van de verkering na de verloving, een huwelijk tussen twee qua stand of leeftijd zeer uiteenlopende partners, overspel, veelvuldig ruzie maken van gehuwden of mishandeling. In de laatste drie gevallen bediende men zich soms van het 'beerjagen', waarbij de schuldige door een modderpoel gehaald werd, Ook kon hij of zij voor een ploeg gespannen worden en gedwongen het erf om te ploegen of het dorp door te trekken.

Afbeelding: Tafelen in de Kempen. Zandoerle, 1952

Bronvermelding: Eer en schande, Gerard Rooijakkers, p. 11