ELCKERLIJC.

De foto uit de collectie van het RHCe is genomen van een 15e eeuwse houtsnede en toont een chirurgijn die een pestgezwel opensnijdt.

Elckerlijc is de naam van een middeleeuws zinnespel. Het woord betekent “alleman” of “iedereen”. In spelling gemoderniseerd werd het de naam van het ziekenhuis van Helmond, met een polikliniek in Deurne.

Uit stukken in het middeleeuws archief valt op te maken dat de zorg voor de zieke medemens hier al in de veertiende eeuw georganiseerd was toevertrouwd aan de Heilige Geesttafel. Zij beheerden twee Gasthuizen, een groot en een klein, waar zij die ziek of hulpbehoevend waren werden opgevangen. Zij stonden eerst binnen de wallen en later op het huidige Binderseind. Op een inventarislijst uit 1438 staat vermeld dat men de beschikking had over 11 bedden, 15 dekens en het nodige meubilair en keukengerei. De dagelijkse zorg had de Heilige Geesttafel gedelegeerd aan een Gasthuismeester en een Gasthuisvrouw. Zij verpleegden respectievelijk de mannen en de vrouwen. Daarnaast waren zij een toevluchtsoord voor armen, weeskinderen, pelgrims, zwakzinnigen voor wie geen plaats was in de herberg. In het Gasthuis werkten onder supervisie van een Armendokter ook chirurgijns, vroedvrouwen en apothekers die zich voor “elckerlijc” inzetten. Als men bedenkt dat er enkele kamers gereserveerd waren voor oude mensen die hun hele bezit aan de Heilige Geesttafel hadden overgemaakt en zo verzekerd waren van een levenslange verzorging, dringt de gedachte aan middeleeuwse bejaardenzorg zich op. Het Helmondse Gasthuis had duidelijk een regionale functie. Hulpbehoevenden uit Brouwhuis, Deurne, Vlierden, Gerwen, Stiphout, Mierlo en Nuenen vonden er een helpende hand. Nu had de Heilige Geesttafel natuurlijk ook wel eigen inkomsten. Er zijn schenkingsakten bekend waarin overdrachten van kapitaal en grond zijn vastgelegd. De bezittingen van de Tafel werden door de tijd zeer groot. Zo kon men de behoeftigen helpen met geld, kleding, dekens en keukengerief. Weeskinderen en oude van dagen konden tegen betaling in gezinnen worden ondergebracht. “Alleman” kon rekenen op hulp van de Heilige Geesttafel, zoals heden ten dage iedereen in het “Elkerliek-Ziekenhuis” aan de Wesselmanlaan in Helmond. De foto uit de collectie van het RHCe is genomen van een 15e eeuwse houtsnede en toont een chirurgijn die een pestgezwel opensnijdt.

Reactie plaatsen

Naam

E-mail

Bericht

Ik ga akkoord met het privacy beleid




Vergeet niet akkoord te gaan met het privacy beleid
Reacties worden geladen...
Ontdekken
De Markt anno 1968 |collectie RHCe
Het St. Jacobusgesticht in het begin van de 20e eeuw
images/hourglass.png

ZOEKEN...