Nieuwjaarskalenders

Bij het nieuwe jaar horen niet alleen goede wensen, maar ook een nieuwe kalender. Het was vroeger heel normaal dat men langs de deuren ging om Nieuwjaar te wensen. De krantenbezorgers doen dat nu nog, maar vroeger ging iedere bakkers- en slagersjongen bij de klanten langs. En het personeel bij de baas. In de huishoudboekjes van achttiende-eeuwse dames staat nauwkeurig genoteerd dat de meiden en knechten langs waren geweest en waren vereerd met een fooi van een halve of een hele cent. Aan het einde van de negentiende eeuw ontstond de gewoonte om in de lokale krant de nieuwjaarswensen te ventileren. Waar er een begint, kan de ander niet achterbleven en zo wenste na een paar jaar iedere middenstander zijn clientèle een Zalig of Gelukkig Nieuwjaar. Tot na de Tweede Wereldoorlog bleef die gewoonte bestaan.

De gewoonte om de klanten een kalender te geven is ongeveer net zo oud als de nieuwjaarswensen in de krant. In Helmond begon de krant Het Nieuws van de Week met het uitdelen van kalenders aan de abonnees. Dat was slim bedacht. De abonnees hingen die kalender op en maakten zo het hele jaar reclame voor de krant. De oudste die we in huis hebben is die van 1891 (afbeelding 1), maar of dat ook werkelijk de eerste was of dat oudere exemplaren niet bewaard zijn gebleven is onduidelijk. De uitgever van de krant, August Pellemans, prijst zich aan. Een tekening van Helmond met kanaal en Veestraatbrug zorgt voor kijkgenot. De tekening is behoorlijk onbeholpen, let maar eens op de stoomboot de Stad Helmond, die het formaat heeft van een roeibootje. Maar het is wel heel duidelijk Helmond. Villa Westende en hotel Van Will op de hoeken van de Steenweg zijn goed herkenbaar. De tweede kalender is van 1895 met zicht op de Veestraat vanaf de Markt. Dat jaar had dezelfde weekdagen als 2013. Als je deze aan de muur zou hangen, zou je die zo weer kunnen gebruiken!