Het St. Antoniusgasthuis
In 1839 begon de nog jonge kloosterorde van de Zusters van Liefde van Tilburg op de Markt met het geven van katholiek onderwijs aan de Helmondse meisjes. Behalve met het onderwijs, hielden de zusters zich ook bezig met de zorg voor wezen en bejaarden. In 1901 wordt voor de bejaarden een apart gebouw neergezet in de Molenstraat. Onder de Helmondse burgerij werd geld ingezameld om het nieuwe gasthuis te kunnen bouwen naar en ontwerp van architect Jan Willem van der Putten. Op 26 juli 1902 werd het nieuwe gebouw geopend. Het kreeg de naam van St. Antoniusgasthuis, naar Antonius van Padua, een volgeling van St. Franciscus uit de dertiende eeuw.
Het gebouw was in de eerste jaren nog echt een gasthuis, waarin de zusters voor de zieke en behoeftige bejaarden zorgden. De zusters hadden er hun eigen klooster met kapel. Als een zieke behoefte had aan een arts, werd een beroep gedaan op een van de plaatselijke huisartsen. Pas in 1920 werd de eerste specialist aangesteld. Omdat het gebouw neergezet werd als klooster waarin de zusters de ouderen verzorgden, past het in de reeks religieuze gebouwen die verdwenen zijn. Want ook het gasthuis is verdwenen uit het Helmondse straatbeeld. Al voor de Tweede Wereldoorlog waren er plannen om een nieuw gebouw neer te zetten, dat meer voldeed aan de eisen van een ziekenhuis en waarin bovendien het groeiende aantal patiënten behandeld kon worden. Het duurde tot 1957 dat het nieuwe Lambertusziekenhuis gereed was.
In de jaren daarna kende het oude gasthuis nog vele functies. Als een instelling of school om een tijdelijk onderkomen verlegen zat, dan werd het ondergebracht in het gebouw aan de Molenstraat. In 1975 kwam het definitieve einde. Het gebouw werd afgebroken en daarvoor in de plaats kwam een appartementencomplex. Ook de Penningstraat werd aangelegd op het terrein van het oude ziekenhuis.
Op de foto staat het gebouw van het St. Antoniusgasthuis omstreeks 1945. Het is een van de weinige foto’s die het gebouw redelijk frontaal laten zien. Bijna alle foto’s zijn vanuit de Molenstraat genomen. Omdat het gebouw zo breed was, kon het vanuit de Molenstraat niet frontaal op de foto. Deze fotograaf is in de Pastoor van Leeuwenstraat gaan staan en daar door is de hoofdingang goed te zien. Pal boven de ingang staat “gasthuis” en boven in de gevel, onder het beeld van de heilige met het kind op de arm staat zijn naam “St. Antonius”.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
